Tak, jak osoba chora na zapalenie płuc nie może sama przestać kasłać, tak osoba chorująca na depresję nie może po prostu “wziąć się w garść”. Potrzebuje porady specjalisty. W ramach kampanii informacyjnej w naszej szkole staramy się uwrażliwić młodzież na problem depresji, która staje się chorobą cywilizacyjną. Oto kilka informacji.
Czym jest depresja?
Depresja to jedno z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Charakteryzuje je uczucie przygnębienia i braku motywacji do działania.
Według statystyk między 10% a 25% kobiet i 5% a 12% mężczyzn w którymś momencie życia może zachorować na depresję. Około 15% przypadków depresji kończy się śmiercią samobójczą. Dziś wiemy już, że na depresję chorują nawet 6-letnie dzieci. Do osiągnięcia pełnoletności 20% młodych ludzi będzie miało za sobą przynajmniej jeden epizod tej choroby.
Przyczyny depresji
Depresja to nie tylko „choroba głowy” – dotyka całego obszaru funkcjonowania organizmu. Powodować ją mogą zarówno czynniki psychologiczne (np. przewlekły stres, trudności życiowe, niska samoocena, brak poczucia bezpieczeństwa, słabe umiejętności społeczne), jak i biologiczne (np. zaburzenia hormonalne, uwarunkowania genetyczne), czy społeczne (np. trudna sytuacja rodzinna, zła sytuacja materialna, alkohol, przemoc). Istotną rolę w rozwoju depresji przypisuje się też wydarzeniom życiowym o charakterze utraty.
Jak objawia się depresja?
Depresja to nie tylko „choroba głowy” – swoim zakresem depresja obejmuje całość funkcjonowania dziecka, nie tylko jego nastrój czy emocjonalność. W związku z tym ma wpływ na wszystkie aspekty jego życia, również te szkolne.
Dzieci chorujące na depresję często cierpią na zaburzenia poznawcze – mają trudności z nauką wynikające z kłopotów z zapamiętywaniem, skupieniem uwagi, z myśleniem.
Ponieważ jednym z objawów towarzyszących depresji są zaburzenia snu, uczniowie z depresją czują ogromne zmęczenie. Trudności z zapamiętywaniem i koncentracją są najczęstszą przyczyną pogarszania się ocen i objawem, który może zostać zauważony przez nauczyciela.
Kolejnym ważnym objawem, interpretowanym negatywnie, są zmiany w zachowaniu: młodzież chorująca na depresję rzadziej jest “tylko” smutna i przygnębiona, częściej w obrazie choroby obserwujemy gniew, złość, wybuchy emocji, kłótliwość. Często zachowania te są kojarzone z nieposłuszeństwem, z buntem nastolatka, z burzą hormonów, a w istocie mogą być także sygnałem depresji.
Zagrożenia związane z depresją
Depresji mogą towarzyszyć myśli rezygnacyjne oraz zachowania samobójcze i to one są największym zagrożeniem towarzyszącym tej chorobie. Scenariusz rozwoju depresji może wyglądać następująco: choroba wywołuje w młodych osobach przekonanie, że ich życie nie ma żadnej wartości, że tylko denerwują rodziców i nauczycieli, że w szkole i w domu jest źle i nigdy nie będzie lepiej. Z powodu „złego” zachowania, złych ocen nawarstwiają się trudności, zarówno w domu jak i w szkole. W związku z przygnębieniem, wybuchami złości, niechęcią do spędzania wspólnie czasu zaczynają się też komplikacje w relacjach z przyjaciółmi i znajomymi. Pojawia się dojmujące poczucie winy oraz trudne do udźwignięcia poczucie wstydu.
Po pewnym czasie młody człowiek czuje się na tyle przytłoczony swoimi problemami, że jako jedyne rozwiązanie jawi mu się tylko odebranie sobie życia. Myśli, że gdy umrze, wszystkie jego problemy przestaną istnieć razem z nim.